Peki Antarktika’nın bilinmeyen dünyasında neler saklı? Bilim insanları bu bölgede şimdiye dek tuhaf ve şaşırtıcı kabul edilecek neler keşfetti?
Gelin, hep birlikte bakalım.
1. Yer altındaki gizemli dünya: Erebus Dağı
Antarktika’nın en aktif yanardağı olan Erebus Dağı, ilk bakışta sıradan bir dağ gibi gözükse de altı oldukça gizemli. Öyle ki dağın derinliklerinde, sıcaklığı 25°C’ye kadar çıkan ve tamamen karanlıkta hayat bulan bir mağara var.
2017’de yapılan bu keşif, bu mağaralarda evrimleşen ancak bilim dünyasında henüz tanıtılmayan canlı türlerinin DNA’sını ortaya çıkardı. Bizler bu gizemli mağaraya çok rahat erişemesek de Ross Adası’na düzenlenen geziler sayesinde bu dağı ziyaret etmek mümkün.
Burada yer altı dünyasına dair sergiler ve etkileyici manzaralar da var.
2. Dünyanın en büyük balık çiftliği: Weddell Denizi
2022’de Weddel Denizi’ne yapılan bir keşifle, burada 241 kilometre karelik bir alana yayılan devasa bir buz balığı üreme alanı bulundu. Bu alanda ortalama 60 milyon yuva vardı ve bu yuvaları her biri, 1.700 yumurtayı koruyan yetişkin balıklarla doluydu.
Bu devasa balık çiftliği, insanların ziyaretine açık değil fakat Weddell Denizi’ni ziyaret eden kruvaziyerler (üzerinde birçok konaklama, yemek, eğlence seçenekleri bulunan; yüksek hizmet standartlarına sahip; programlanmış belirli rotalarda turistik amaçlı olarak çalışan yolcu gemileri), bu balıklarla beslenen fokları görebilme imkânına sahip.
3. Buzların altındaki dev: Snow Eagle Gölü
Doğu Antarktika Buz Tabakası’nın altında, 34 milyon yıldır el değmemiş bir göl var. Bu şehir büyüklüğündeki göl, 370.17 kilometre karelik bir alanı kaplıyor ve 1.6 kilometre derinliğinde bir kanyonun içinde gizleniyor.
Üstelik bu göl, ABD’nin meşhur göllerinden çok daha eski ve soğuk. Snow Eagle’ı doğrudan ziyaret etmek pek mümkün değil fakat bölgenin üzerinden yapılan uçuşlar sayesinde bu görsel şölene tanık olabilirsiniz.
4. Antarktika’nın en derin noktası: Factorian
Güneş Okyanusu’nda keşfedilen Factorian Deep, Antarktika’nın en derin noktası olarak kayıtlara geçti. 2019 yılında haritalandırılan bu bölge, deniz seviyesinin 7.437 metre altına iniyor.
Ayrıca bu çukurun derinliklerinde ne olduğu hâlâ gizemini koruyor. Ancak araştırmacılar bu bölgede hangi canlıların yaşadığını araştırmayı sürdürüyor.
5. Bir nevi zaman kapsülü: Scotia Denizi
Antarktika’nın Scotia Denizi’nde yapılan büyüleyici bir keşif, deniz tabanından alınan tortular arasında bir milyon yıl öncesine ait antik mikroorganizma DNA’sını gün yüzüne çıkarıyor.
Bu bölge, eski diatomların (su yosunları) izlerini taşıyor ve bu canlıların geçmişteki küresel ısınma dönemlerinde nasıl geliştiğini ve yaşamlarına devam ettiklerini anlamamıza olanak tanıyor.
6. Ross Buz Sahanlığı’nda ortaya çıkan anemonlar
Bilim insanları, Ross Buz Sahanlığı’nın derinlerine indiklerinde yalnızca boş bir su tabakasıyla karşılaşmayı umuyordu ancak bu bölgede baş aşağı duran, yarı saydam anemonların oluşturduğu eşsiz bir ekosistemle karşılaştılar.
Oldukça tuhaf görünümlü bu yaratıklar, “Edwardsiella andrillae” ismiyle tanımlandı ve buzda yaşayan ilk deniz anemonları türü olarak tarihe geçti.
7. Antarktika’nın altındaki dev nehir sistemi
Bu buz kıtasının derinliklerinde, İngiltere’nin Thames Nehri’nden daha uzun bir yer altı nehir ağı bulunmakta. Bu devasa sistem, dört ayrı buz kütlesinin altından geçiyor ve Fransa ve Almanya’nın toplam yüzölçümüne eşit bir alana yayılıyor.
Bu nehir sistemi yer altında olduğu için elbette insanlar tarafından doğrudan görülemiyor ancak yüzeyde oluşturduğu ilginç şekilleri, helikopter turları ile tanık olmak mümkün.
8. Antarktika’nın fosilleşmiş bitkileri
Robert Scott ve ekibi, fosilleşmiş Glossopteris bitkisinin yapraklarını tesadüfi bir şekilde keşfetti. Bu fosiller ise, kıtanın bir zamanlar Güney Yarımküredeki diğer kara parçalarıyla bağlantılı olduğunu kanıtlıyor.
Ziyaretçiler ise bu tarihi kalıntıları, Ross Adası’ndaki Scott’ın korunmuş keşif kulübesinde görebilme imkânına sahip.
9. Antarktika’nın en gizemli fenomeni: Dev Polynya
Antarktika’nın Weddell Denizi üzerinde yapılan uydu gözlemleri ile yaklaşık 77.700 kilometre kare büyüklüğünde devase bir delik tespit edildi. Polynya ismi verilen bu buzsuz alan, kıtanın en gizemli ve en büyük fenomenlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Bu dev delik, her ne kadar geçici olsa da Antarktika’ya düzenlenen gemi turları sırasında bu yapıyı görmek mümkün.
10. Seymour Adası’nın deniz canavarı
Antarktika’daki muazzam keşifler listesinin sonuncu örneği, bir deniz canavarına ait. Paleontologlar bu bölgede 40 metre uzunluğunda, tarih öncesi bir deniz sürüngeni olan Plesiosaur’un fosillerini buldular.
Bulgulara göre bu canlı, dinozorların yok oluşundan hemen önce yaşamış. Ziyaretçiler, Seymour Adası’nın fosil açısından zengin sahillerini keşif gezileri sırasında ziyaret edebilir.
Kaynaklar: The Travel, Poseidon Expeditionsİlginizi çekebilir: