Aslında çürümeden ziyade olgunlaşıp daha yenilebilir hâle gelmesinden söz ediyoruz. Tıpkı muzlarda olduğu gibi…
Öyleyse bu durumla ilgili bilim bize bakalım ne diyor?
Her meyve için bu aşama, farklı süreçlerle gerçekleşiyor.
Bu süreç, meyvenin büyümesiyle başlıyor ve olgunlaşma ile devam ediyor. Büyüme aşamasında, meyvenin doku kütlesi ve hacmi hızla artarak bazen 100 kat kadar bile büyüyebiliyor.
Bu devasa büyüme, meyvenin besin değerinin artırılması için gerekli olan temel yapı taşlarının hazırlanmasını sağlıyor. Ancak bir meyve, olgunlaşma sürecine başlamadan önce maksimum büyüklüğüne ulaşmış olmalıdır.
Olgunlaşma süreci, meyve için bir tür fizyolojik dönüşümdür.
Bu aşamada meyve, genelde tat, doku, koku ve renk gibi özelliklerinde değişmeler yaşar. Meyve dokusunda şeker miktarı artar, nişasta olarak depolanan karbonhidratlar daha basit ve tatlı şekerlere dönüşür. Aynı zamanda, hücre duvarları parçalanarak meyvenin dokusu daha yumuşak bir hâle gelir. Tüm bu değişiklikler, meyvenin yenilebilirliğini artırdığı gibi lezzetini de ikiye katlamış olur.
Tabii bu süreç, meyvenin türüne göre de farklılık gösteriyor. Toplandıktan sonra her meyve olgunlaşmaya devam etmez. Dolayısıyla meyveler, olgunlaşan ve olgunlaşmayanlar olarak iki gruba ayrılıyor.
Klimakterik meyveler, olgunlaşma süreçlerini koparıldıktan sonra da sürdürenlerdir.
Bu tür meyveler, etilen adı verilen bir gazın etkisiyle olgunlaşıyor. Etilen, meyvenin olgunlaşma sürecini başlatıyor ve solunum hızında ani bir artışa yol açıyor. Koparılan meyve, besin ve su kaynağından yoksun olsa da metabolik olarak aktif kalıyor ve olgunlaşma süreci de devam ediyor.
Üzüm, çilek gibi klimakterik olmayan meyveler ise toplandıktan sonra olgunlaşmayı durduruyor. Bu meyveler etilen üretmedikleri için olgunlaşma süreçleri de sonlanıyor.
Her iki grupta da yer alan bu farklılıklar, meyvelerin hasat edilip saklanması için oldukça önemlidir.
Klimakterik meyveler, olgunlaşmaya devam ettikleri için raf ömürleri daha uzun oluyor. Ancak bu sınıfın dışındaki meyveler, hızlı ve taze bir şekilde tüketilmeli. Aksi hâlde bunlar, olgunlaşmak yerine çürürler.
Doğru zamanda hasat edilen meyveler, tüketimini ve raf ömrünü de uzatıyor. Buna en önemli örneklerden birisi Kore manavlarının muzları raf ömrüne göre olgunlaşmayan ve çok olgun olarak, sırayla tek bir pakette satması. Müthiş bir pazarlama stratejisi olan bu meyveler, dolayısıyla ziyan da olmamış oluyor.
Kaynaklar: 1, 2, 3İlginizi çekebilir: