Yakın zamanda Kayseri’de, Tesla marka bir elektrikli araba bomba gibi patlamıştı ve sürücüsü ağır yaralanmıştı. Benzer olayların başka yerlerde de örneklerini gördük.
Tüm bunlar, akıllara şu soruyu getiriyor: Elektrikli araçlar neden patlar? Hemen anlatalım.
Bataryaların aşırı ısınması sebep olabiliyor.
Kayseri’deki olayda olduğu gibi, elektrikli arabalarda bulunan bataryaların fazla ısınması patlamaya sebep olabiliyor. Lityum-iyon bataryalar, enerji yoğunlukları yüksek olduğundan elektrikli araçlarda yaygın olarak kullanılsa da “termal kaçak” adlı bir süreç yüzünden riskli sonuçlar doğurabiliyor.
Bu süreci şöyle anlatabiliriz: Bataryanın bir yerinde aşırı ısınma, bataryanın içindeki lityum iyonların kimyasal tepkimelerini hızlandırıyor ve bataryanın gittikçe ısınarak yanmasına ya da patlamasına sebep oluyor. Bu durum; kısa devre, aşırı şarj, fiziksel hasar veya üretim hataları gibi çeşitli nedenlerle tetiklenebiliyor.
Nedenlerine daha yakından bakalım.
Batarya fiziksel olarak hasar aldığında (trafik kazası, darbe vb.) iç kısımda kısa devre oluşabiliyor. Bu kısa devre de bataryanın fazla ısınıp patlamasına yol açabiliyor.
Üretim sırasındaki hatalar veya bataryanın sıcaklığını düzenleyen ısı yönetim sistemlerinin arızası da da bataryanın düzgün bir şekilde çalışmasını engelleyebiliyor. Böylece ortaya yine patlama çıkabiliyor.
Son olarak, kullanıcının payı da var elbette. Elektrikli araçların bataryaları doğru bir şekilde kullanılmadığında ya da şarj edilmediğinde, mesela onaylı olmayan bir şarj cihazı tarafından şarj edildiğinde veya fazla şarj edildiğinde patlama riski artabiliyor.
Yine de tüm bunlar demek değildir ki elektrikli araçlar, içten yanmalı motorlu araçlara göre güvensiz. Her iki türün de kendine özgü avantajları ve dezavantajları var. İçten yanmalı motorlu arabalarda riskli olup elektrikli araçlarda olmayan pek çok şey var.
Kaynaklar: University of California, Sustainability EnvironmentDaha fazla elektrikli araba içeriği için: