Uyguladıkları elbette bir teknik var ama nedir bunun sırrı?
Sporcuların dönme sırasında uyguladıkları yöntemler neler ve kaldıkları yerden normal hâllerine devam edebiliyorlar?
Denge sistemimiz nasıl çalışıyor?
Denge mekanizmamızın başrolünde iç kulakta bulunan vestibüler sistem bulunuyor. Sistem, başın hareketlerini ve pozisyonunu algılayarak beyne sinyaller gönderiyor.
İç kulaktaki yarım daire kanalları da içlerindeki sıvının hareketiyle başın dönüşlerini tespit ediyor. Ani veya sürekli dönüşler ise bu sıvının hareketini etkileyerek baş dönmesine neden olabiliyor.
Balerinlerin ve buz patencilerinin sırrı: "spotting" tekniği
Baş dönmesini önleyen tekniğin adı spotting. Dönüş sırasında başlarını sabit bir noktaya odaklıyorlar, bu bir tabela veya bir çizgi de olabiliyor ama o noktadan şaşmıyorlar.
Bir de vücutları dönerken başlarını en son çeviriyorlar. Bu sayede gözleri ve beyinleri çevrenin sabit kaldığı hissini koruyor ve baş dönmesi minimize ediliyor. Bir de başlarını vücutlarının geri kalanıyla hizalı tutarak da daha az baş dönmesi yaşıyorlar.
Bazı sporcular döndükten sonra çok fazla göz kırparak da bu dönmenin önüne geçiyor. Yani buz patencilerden birini izlerken durduğunda göz kırpmasına anlam veremediyseniz artık asıl sebebini biliyorsunuz.
Hadi biz de deneyelim bakalım başımız dönecek mi? O kadar kolay değil!
Sporcuların buna alışması için sürekli antrenman yapması gerekiyor. Bu antrenmanlar sayesinde beyinleri tekrarlayan dönüşlere alışıyor ve vestibüler sistemden gelen sinyaller daha etkili şekilde işleyerek baş dönme hissini azaltıyor. Bu adaptasyon da pratik ve zamanla gelişiyor.
Bu kadar antrenmanın arkasında tabii bir de güçlü kas yapısı bulunuyor. Merkez kaslarını güçlendirerek vücutlarının kontrolünü arttırıyorlar ve dönüşler sırasında stabil kalmayı başarıyorlar.
Artık bir dansçının zarif dönüşlerini izlerken arkasındaki bilimsel ve fiziksel çabadan dolayı kendilerini bir kere daha takdir edeceğimiz kesin.
Kaynaklar: How Stuff Works, Science Focus, TodayVücudumuz şaşılacak daha çok bilgi içeriyor: