Milyonlarca çalışanı doğrudan ilgilendiren esnek mesai, hibrit ve uzaktan çalışma modelleri ve çalışma saatlerinde önemli değişiklikler yapılacak. Bilişim, finans, eğitim, hizmet sektöründe esnek çalışmada iş hukuku, sosyal güvenlik, sendika üyeliği, bireysel sözleşme, çalışma saatleri, meslek hastalıkları konusundaki boşlukları giderecek yasal çerçeve ortaya konulacak.
Bağ-Kur sigorta kolu ağırlıklı olmak üzere sigortasını kendisi yatıran moto kuryelerin hangi sigorta koluna, iş kazası durumunda hangi kanuna tabi olacakları netleştirilecek. Dijital platformda evde çalışanların meslek hastalıkları, evdeki hangi kazaların iş kazası kabul edileceği tanımlanacak.
EŞİT MUAMELE İLKESİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan esnek çalışmaya yasal düzenleme açıklamasının ardından gözler atılacak adımlara çevrildi. Uzaktan, kısmi, vardiyalı çalışma gibi yeni nesil çalışma biçimlerine ilişkin düzenlemeler hem İş Kanunu hem de yönetmeliklerde netleştirilecek. Tüm esnek çalışanların eşit muamele ilkesine uygun olarak yıllık ücretli izin, hafta tatili, günlük dinlenme süresi, kreş gibi haklardan yararlanmaları güvence altına alınacak.
KAZANIMLARDA HAK KAYBI OLMAYACAK
Yapılacak çalışmayla tam zamanlı çalışanların kazanılmış temel haklarının korunması, herhangi bir kaybın yaşanmaması sağlanacak. Tam zamanlı çalışmadan hibrit, esnek çalışmaya geçen personelin kazanılan haklarında geriye gidiş yasal düzenleme ile önlenecek.
MOTO KURYELERİN DURUMU
Pandemi döneminde yaygınlaşan online alışverişle birlikte sayısı artan moto kuryelerin sosyal güvenlik konusunda yaşadığı sorunlar çözülecek. Moto kuryeler ağırlıklı olarak sigortalarını Bağ-Kur sigorta kolundan yatırıyor. İş kazası geçirdiklerinde hangi sigorta koluna tabi olacaklarına yönelik netlik bulunmuyor. İş ilişkisi açısından bağımlı olmaları nedeniyle sigortalarının işverene bağlı olarak yatırılması gerekiyor. Bu konuda da düzenleme yapılacak.
EV KAZASI İŞ KAZASI MI?
Online dijital platformda çalışanların evde geçirdikleri kazanın hangi koşullarda iş kazası kabul edileceği de netleşecek. Örneğin, bilgisayarı başında sandalyesinden düşüp ayağını kırması iş kazası kabul edilebilecek. Mevcut kanunda buna ilişkin bir düzenleme bulunmuyor. Uzaktan çalışanların sendikal örgütlenmesi, bireysel toplu sözleşmelerine ilişkin yasal boşluklar da giderilecek.
ÇALIŞMA SAATLERİ DEĞİŞECEK
Çalışma saatlerini belirleme esnekliği sağlanacak. Özellikle, nüfus artış ve doğurganlık hızındaki azalmayı önlemek için çalışan kadınlar, eğitimi süren gençler, dezavantajlı gruplar için kolaylık sağlanacak. Yarı zamanlı çalışmaya ilişkin yasal düzenleme yapılmıştı ama ayrıntıları içeren yönetmelik düzenlemesi gerekiyor. Çalışma hayatındaki kadınların doğumu teşvik edecek uygulamalar olacak, kreş imkanları artırılacak. Kadınların hem işgücünden uzaklaşmaması hem de çocuk sahibi olması teşvik edilecek.
PRİM GÜN SAYISI, ANALIK YARDIMI
Esnek çalışanların prim günleri, analık yardımı gibi haklara erişiminde kolaylık sağlanacak. Emsal işçilerle farklı işleme tutulmalarına geçit verilmeyecek şekilde denetim mekanizmaları güçlendirilecek. Esnek çalışanların İŞKUR’un mesleki eğitimlerinden yararlanması sağlanacak, bu kapsamda çalışanlara yönelik bir veri tabanı kurulacak.
EMSAL İŞÇİYE GÖRE FARKLI OLAMAZ
Esnek çalışma biçimleri etkinleştirilirken, eşit işlem yükümlülüğüne ilişkin aykırı uygulamalar önlenecek. İş Kanunu’nda yer alan “emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz” hükmüne aykırı uygulamalara izin verilmeyecek.