İnsan nüfusu, hız kesmeden artmaya devam ediyor. Her gün milyonlarca insan doğarken milyonlarcası da ölüyor. Hatta daha net bir sayı verecek olursak, 2040-2045 seneleri arasında 141 milyon yeni bebeğin doğacağı tahmin ediliyor. Yılda yaklaşık 57 milyon kişi ise hayatını kaybediyor.
Hâl böyle olunca, ölüleri gömebileceğimiz yer sorunu patlak vermeye başlıyor. Hatta bazı ülkeler bu sorunun önüne geçmek için çalışmalara başladı bile. Sahiden, cenazeleri defnedebileceğimiz yerimiz kalmazsa ne yaparız?
Tür olarak, ölüleri gömen tek canlıyız.
Filler gibi bazı hayvanlar; ölülerine ritüeller düzenleyebiliyor fakat hiçbir canlı, insanlar gibi bir gömme işlemi yapmıyor. Diğer türler ya doğada gübre oluyorlar ya da başka hayvanlara yem...
Biz ise yıllardır, bir tür ritüel olan mezara gömme yöntemini tercih ediyoruz. Peki bu kadar ölüm olurken bir gün insanları gömecek yerimiz kalmazsa ne yaparız?
Mezarlıkları ‘geri dönüştürmek’, çözümlerden biri olabilir.
Eğer Dünya’da mezarlıklar için yeterli yerimiz kalmazsa hâlihazırda var olan mezarlıkları geri dönüştürebiliriz. Muhtemelen, 150-200 yıl öncesinden kalma bir mezarın pek de ziyaretçisi olmaz.
Bu eski mezarların üstüne yeni definler yapılarak yerden tasarruf edebiliriz. Hatta Almanya’da bu yöntem, şu anda kullanılıyor bile!
Aileler, aynı mezara gömülebilir.
Aynı aileye mensup kişiler birer birer öldükçe daha önceden ölmüş aile bireyleriyle aynı yerlere, üst üste defnedilebilir. Hatta bu yöntem de Yunanistan ve İspanya gibi yerlerde şu anda kullanılıyor.
Çok katlı mezarların sayısı artırılabilir.
Kudüs gibi yerlerde kullanılan katlı mezarlar, yerin 22 kat aşağısına kadar uzanabiliyor. Ölüleri, toprağın en derinine gömüyorlar ve böylece üstlerine başka insanlar da defnedilebiliyor.
Eğer bu yöntem, birkaç ülkeyle sınırlı kalmayıp diğer ülkelerde de yaygınlaşırsa mezarlık yeri sorununun önüne geçilebilir.
Ölüleri yakmak, en etkili çözüm olarak görünüyor fakat bu uygulama her dine ve geleneğe uygun değil.
Elbette her yıl ölen 57 milyon kişinin hepsi gömülmüyor. Bazıları yakılıyor, bazıları mumyalanarak saklanıyor… Yine de 57 milyon gibi ciddi bir sayıyı düşününce gömülenlerin sayısı ve gömülecekleri yer gereksinimi yadsınamaz.
Özellikle İngiltere’de kullanılan ölü yakma ritüeli, ölen insanların %78’ine uygulanıyor. Yakılan bedenden kalan küller, vefat etmiş kişinin yakınları tarafından bazen saklanıyor, bazen ise huzurlu olacağını düşündükleri bir yere serpiliyor.
Fakat bu uygulama sırasında çevreye yayılan karbondioksitin Dünya’ya ciddi zararları oluyor. Yani yer açısından mantıklı olsa da pek de sürdürülebilir bir yöntem değil.
Kaynaklar: Grunge, Science Focus, CBC