Yapılan yeni bir araştırma araç frenlerinden kaynaklanan tozların akciğer sağlığı için dizel egzozundan daha zararlı olabileceğini ortaya koydu. Araştırmaya göre özellikle fren balatalarının aşınmasıyla oluşan tozlar, egzoz dışı emisyonların en büyük kaynağı haline geldi.
Londra’daki bir araştırma ekibi tarafından yürütülen ve yakın zamanda yayımlanan bir çalışmaya göre, yol yüzeyi, lastikler ve fren balatalarından kaynaklanan tozlar, günümüzde Avrupa’da egzoz emisyonlarını geride bırakarak kara taşımacılığında en büyük kirlilik kaynağı oldu.
Fren tozları, dizel egzozundan daha zararlı çıktı
Tozların içinde, özellikle fren balatalarından çıkanlar başı çekiyor. Laboratuvar ortamında yapılan deneylerde, fren tozlarının akciğer hücrelerine dizel egzozundan daha fazla zarar verdiği gözlemlendi. Bu zararların başlıca nedeni olarak, fren tozlarında yüksek oranda bulunan bakır gösterildi. Mevcut düzenlemelerde ise bu durum hâlâ göz ardı ediliyor.
Elektrikli araçlar, egzoz gazlarını ortadan kaldırsa da fren ve lastik aşınmalarından kaynaklanan tozlar nedeniyle egzoz dışı emisyonlara katkıda bulunmaya devam ettiği ifade edildi. Üstelik, elektrikli araçların genellikle daha ağır olması nedeniyle ürettikleri toplam toz miktarının arttığı belirtildi. Kasım 2026’da yürürlüğe girecek olan Euro 7 emisyon standartlarının fren tozu emisyonlarını sınırlaması ve yeni fren teknolojilerini teşvik etmesinin beklendiği paylaşıldı.
Yapılan bu araştırmada ise egzoz dışı emisyonların da egzoz gazları kadar ciddi bir sağlık riski oluşturduğu ortaya kondu. Bu nedenle elektrikli araçlara geçiş sürecinde yalnızca egzoz emisyonlarının değil, fren ve lastik aşınmalarından kaynaklanan tozların da düzenlemelere dahil edilmesi gerektiği vurgulandı.