Dünya üzerindeki hemen hemen her ülke, sıcaklığı celsius (°C) cinsinden ölçüyor ancak Amerikalılar Fahrenheit (F) kullanıyor. Celsius, suyun kaynama ve donma noktalarını 0 ve 100 olarak belirleyen makul bir ölçekken Fahrenheit’ta bu, 32 ve 212. Yani çok daha karmaşık.
O hâlde neden Amerika hâlâ bu karmaşık ölçüm birimini kullanmaya devam ediyor? Celcius’a geçmeyi reddetmesinin sebebi ne?
18. yüzyılın başlarında Fahrenheit sistemi kullanışlıydı.
Daniel Gabriel Fahrenheit .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
1686 yılında Alman bilim insanı Daniel Gabriel Fahrenheit’tan gelen bu sistemin ortaya çıktığı zamanlarda sıcaklığı ölçmek büyük bir sorundu ve hiç kimse sıcaklığı nesnel olarak ölçmenin doğru bir yolunu bulamamıştı.
Fahrenheit, su ve tuz karışımının ulaşabileceği en düşük sıcaklığı sıfır olarak ayarladı. Daha sonra, sistemdeki ikinci sabit nokta olarak ortalama insan vücut sıcaklığının (biraz hatalı) bir ölçümü olan 96 dereceyi kullandı. Ortaya çıkan şema, suyun kaynama noktasını 212 dereceye ve donma noktasını 32 dereceye sabitledi.
1724'te Fahrenheit, o zamanlar önde gelen bir batı bilimsel örgütü olan İngiliz Kraliyet Cemiyeti'ne dahil edildi ve sistemi Britanya İmparatorluğu'nda tutuldu. Kraliyet Cemiyeti'ndeki üyeliği, termometresinin ve dolayısıyla ölçeğinin İngiltere'de özel kabul görmesini sağladı.
Britanya 18. ve 19. yüzyıllarda dünyanın büyük parçalarını fethederken Fahrenheit sistemini de beraberinde getirdi. Dolayısıyla Fahrenheit, dünyanın büyük bölümünde standart bir sıcaklık ölçüm birimi oldu.
Daha sonra Celsius ortaya çıktı.
Anders Celsius .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
1742’de İsveçli Astronom Anders Celsius tarafından Celsius icat edildi. 1790’da ise metrik sisteme dahil edildi. Metrik sistemin basitliği ve bilimsel faydası, dünya çapında yayılmasını sağladı.
Neredeyse dünyanın tamamı, metrik sisteme geçiş yaptı. Zaten bu geçiş çok mantıklıydı çünkü diğer ülkelerle aynı sistemi benimsemek, bilimsel iş birliğini kolaylaştırıyordu.
ABD, bu geçişi denetlemek için bir kurul kurdu.
Mavi: Fahrenheit kullanan ülkeler .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
1975’te, Metrik Dönüşüm Yasası adlı bir yasa çıkardılar ve metrik sistemi zorunlu olmaktan ziyade gönüllü hâle getirdikleri için karışıklığa yol açtı. Pek çok kişi, yeni ölçüm birimleri kullanmak istemiyordu.
Başkan Reagan, 1982'de Metrik Kurulu'nu dağıttı, çalışmaları paramparça oldu. Kongre'nin yasayı bu şekilde uygulaması, Amerika'nın sıcaklığı Fahrenheit cinsinden ölçmeye devam etmesinin önünü açtı.
Yapılan anketler de bunu destekliyor. Amerikalıların çoğu, metrik sisteme geçmek istemiyor. Bildiklerine ek olarak, yeni bir şey öğrenmek zor geliyor. 2015 yılında yapılan ankette, halkın %64’ünün metrik sisteme geçmek istemediği ortaya çıkmıştı.
Kaynaklar: 1, 2, 3ABD hakkında daha fazla ilgi çekici konu: