Kırmızı bir surat bazen ortamlarda eğlence konusu hâline getirilse de aslında bu durum, vücutta ciddi bir kimyasal dansın işareti olabilir.
Yüz kızartan şey vücudumuzdaki ne olabilir ki?
Alkolden kurtulma reaksiyonu adı verilen bu durumun sebebi ne?
Alkol, vücuda girdiği anda etkisini göstermeye başlıyor. Yudumladığımız alkol, mide ve ince bağırsaktan kana karışıyor. En ön cephede savaşan karaciğer ise alkolü parçalamakla görevli.
Burada alkol, öncelikle aldehit dehidrogenaz enzimi tarafından asetaldehide dönüştürülüyor. Oldukça toksik bir madde olan asetaldehit ise daha sonra asetik aside dönüştürülerek vücuttan atılıyor. Bu süreçte de vücutta bir dizi reaksiyon meydana geliyor ki bu da bazı insanlarda yüz kızarmasına yol açıyor.
Kimlerin daha fazla alkolden sonra yüzü kızarıyor?
Özellikle alkolü hızlı bir şekilde asetik aside dönüştüremeyen insanlarda reaksiyon daha belirgin oluyor. Bu insanlardaki ALDH2 - ALDH2*2 genetik varyasyonu ise işin başlıca sorumlusu. Asetaldehitin daha uzun süre ortalıkla kalmasıyla da histaminin salınması tetikleniyor. Histamin de kan damalarının genişlemesine neden olan bir diğer etmen.
Bunun yanı sıra rozase (gül hastalığı) bulunan kişilerde de daha fazla yüz kızarıklığı görmek mümkün. Sadece alkol değil çikolata, sıcak içecekler ve baharatlı yiyecekler de bu kişilerin yüzünü kızartan gıdalar arasında.
Yüz kızarması olayı özellikle Asya kökenli insanlar arasında daha yaygın.
Araştırmalar, bu topluluklarda aldehit dehidrogenaz enziminin daha az aktif olduğunu gösteriyor. Doğu Asya popülasyonlarında insanların yüzde 40’ına kadarında ise ALDH2 - ALDH2*2 versiyonu bulunuyor.
Bahsettiğimiz genetik versiyonu bulunan kişilere kötü bir haberimiz daha var. Alkol nedeniyle bu kişilerin yemek borusu kanserine yakalanma riskleri diğer insanlara göre iki kat daha fazla. Ayrıca bu kişiler, kardiyovasküler hastalıklar ve osteoporoz gibi bazı sağlık sorunlarına daha duyarlı olabiliyor.
Son araştırmalar ise enzim eksikliği sebebiyle yüz kızarma sorunu ile karşılaşan kişilerin sindirim, karaciğer ve solunum yolu kanserlerine yakalanma risklerinin de yüksek olduğunu gösteriyor.
Yüz kızarıklığı nasıl tedavi edilebilir?
Eğer alkolden sonra pancar gibi oluyorsanız bunun onaylı bir ilacı yok. Tek yapmanız gereken daha az alkol tüketmek ve alkol oranı düşük türler seçmek. Bu sayede tepkimeyi azaltabilir, kızarıklığınızın bir nebze de olsa önüne geçebilirsiniz.
Alkol bazen eğlenceli olsa da maalesef bazen her şeyin bir bedeli olabiliyor. Yüz kızarması gibi fiziksel tepkiler de aslında vücudumuzun bize birer mesajı. Bu yüzden de mesaja cevap verip sağlığımıza dikkat etmekte fayda var.
Kaynaklar: GoodRx Health, Cleveland Clinic, NIH, Alcohol Change, Live Science, Very Well HealthKonu alkolden açılmışken: