AKP’nin beklentinin altında kaldığını övünerek açıkladığı 139.2 milyar liralık bütçe açığı, aslında Rusya’ya yapılması gereken doğalgaz ödemelerini ötelemesi sayesinde düşük gerçekleşti.
Bütçe hazırlanırken dikkate alınmayan EYT giderleri ile aylık ve maaşlara yapılan ek zamlar da eklenince seçim sonrası gelecek hükümete rekor seviyede açık olarak kalacak. Bu açığın rekor seviyeye ulaşarak 1 trilyon liraya kadar çıkacağı belirtiliyor.
Geçen yılın başında bütçe hazırlanırken açık 278.4 milyar lira olarak öngörüldü. Yılın ortasında harcamalar öngörülenin üzerine çıkınca ek bütçe yapıldı. Ancak açık hedefi değişmedi. Orta vadeli programda ise iktidar geçen yıl için bütçe açığını 461 milyar lira olarak yeniledi ama gerçekleşme beklentilerin çok altında kalarak 139.1 milyar lira oldu.
AÇIK 1 TRİLYON LİRA
İktidar günlerdir bütçede beklentilerinin altında kalan bu açıkla övünüyor. Ancak açığın bu kadar düşük kalmasının Rusya’ya geçen yıl yapılması gereken ancak bu yıla ertelenen doğalgaz borçlarından kaynaklandığı belirtiliyor. CHP TBMM Grubu’nun haftalık ekonomi raporunda da bu konuya dikkat çekildi. Raporda “BOTAŞ’ın Rusya’dan aldığı 20 milyar doları bulan gaz borcunu ödemediği ve seçim sonrasına ertelendiği ileri sürülüyor. Eğer bu ödeme 2022 yılı içerisinde Rusya’ya yapılsaydı 360 milyar TL olan bu tutar bütçeden karşılanacaktı. Bu borç yeni iktidara kalacak” denildi. Bu yıl gerçekleşmeyen bütçe açığının böylece 2023’e ekleneceği vurgulanan raporda, “2023 yılı bütçesinin TBMM’de kabul edilen haliyle 659 milyar lira açık vereceği öngörülmüştü. Hem BOTAŞ etkisi, hem de 2023 bütçesi hazırlanırken dikkate alınmayan EYT’den kaynaklanacak giderler ile emekli ve kamu çalışanlarına yapılan ek zamların etkisi de düşünüldüğünde Türkiye 2023 yılında ilk kez 1 trilyon liranın üzerinde bir bütçe açığı ile karşı karşıya kalacak.”
Raporda, iktidarın Türkiye’yi büyük bir ekonomik felakete sürüklediği, faiz inadının en dikkate değer olumsuz sonuçlarından birisinin de Hazine’nin borç yükünü artırması olduğu vurgulanarak bütçe açığının tahminlerin altında kalmasının kamu borç stokunun büyümesini engellemediğine işaret edildi ve “2022’de Hazine 215 milyar liralık kısmı dış, 650 milyar liralık kısmı ise iç olmak üzere toplam 865.5 milyar lira yeni borç aldı” bilgisi verildi.