Uçağın kuyruğunda meydana gelen devasa patlama, uçağın dağa çarpmasıyla sonuçlanıyor. İçinde bulunan yolculardan sağ çıkan ise neredeyse yok. Bu acı felaket, dünya havacılık tarihinin en korkunç kazalarından biri oluyor. Peki ama bu kaza nasıl olabildi?
Kaza ile ilgili en ilginç detaylardan birisi, sebebinin kazadan tam 7 yıl öncesine dayanıyor olması. Kulağa biraz şaşırtıcı gelse de ne yazık ki incelemeler bunu gösteriyor. Detaylarını öğrenince ne demek istediğimizi anlayacaksınız.
12 Ağustos 1985 akşamı, Japan Airlines'ın filosunda bulunan 11 yaşındaki Boeing 747SR (JA8119), Tokyo Haneda Havalimanı'ndan Osaka'ya gitmek üzere kalkış yaptı.
Bu uçak, hava yolu tarafından iç hat uçuşları için yoğun yolcu talebine cevap verebilmek amacıyla özel olarak konfigüre edilmişti. Sorunsuz bir şekilde kalkış yapan uçak, planlanan rotası üzerinden ilerleyerek Osaka Itami Havaalanı’na ulaşacaktı.
Başlangıçta uçakta bulunan Kaptan Pilot Masami Takahama ve yardımcısı Yutaka Sasaki’nin yönetimindeki yolculukta her şey normal görünüyordu. Ta ki Osutaka Dağı’na yaklaşana kadar…
Kalkıştan 12 dakika sonra bir şeylerin ters gittiği anlaşıldı.
“Mayday” adlı televizyon programından alınan bu animasyon, uçağın nasıl uçtuğunu yaklaşık olarak yansıtıyor.
Uçağın içinde bulunanlar, kanattan gelen bir patlama sesiyle irkildi. Yolcular ve uçuş ekibi için bu andan itibaren hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı. Sagami Körfezi üzerindeyken uçağın arka basınç perdesinde bir patlama oldu. Kabin basıncı düşmüş uçağın tüm hidrolikleri de boşalmıştı. Bu durum, yapılabilecek şeylerin artık çok geç olduğu anlamına geliyordu.
İrtifa kaybeden uçak havada dönmeye ve yükselmeye başladı, yükselen uçak ise tekrar irtifa kaybediyordu. Havada debelenen uçak, iniş takımlarının açılmasıyla alçalışa geçti ve yerel saatle 18.56’da radardan kayboldu. Daha sonra uçağın, 4.100 metrede tamamen kontrolden çıktığı öğrenildi.
Osutaka Dağı’nda bir tepeye yaklaşan uçak, buraya çakıldı.
Uçak, Pasifik Okyanusu'na doğru yöneldi ve 2.100 metre alçaldı. Alçalmadan sonra uçak, 4.100 metre kadar daha yükselmeyi başardı fakat bu hamle onu dağlara doğru yönlendirdi. Birdenbire Takamagahara Dağı'na çakılan uçak, çarpmanın şiddetli etkisiyle ters dönmeye başladı. Sırt üstü dönen uçak ters bir şekilde tekrar tepeye çakıldı.
Düşüşten 18 dakika sonra uçağın enkazı bulundu. Kurtarma ekibi gönderilmesi için Amerika, Japonya’ya yardım teklifinde bulundu. Ancak Japonya, bu teklifi geri çevirerek kendi ekibiyle kurtarma operasyonu düzenledi. Fakat hem karanlık olması hem de ormanlık alan olması, enkaza 14 saat sonunda ulaşılmasına sebep oldu. Bulunduğundaysa enkazın içinden sadece 4 kişi sağ olarak kurtarıldı. Akıllara tek bir şey geliyor bu durumda, Amerika’nın yardımı kabul edilseydi daha çok insan kurtulabilir miydi?
Kara kutu kayıtları incelendiğinde, uçağın kayıtlarında iki patlama sesi duyulduğu ortaya çıkıyor.
Yerde bir tanığın çektiği fotoğrafta 123 numaralı uçağın kuyruk yüzgecinin eksik olduğu görülüyor. (Japonya Uçak Kazası Araştırma Komisyonu) .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
Japon denizciler, denizde uçağın dikey kanadını, şans eseri bir fotoğrafçı tarafından çekilen fotoğrafta görmüşlerdi. Bakıldığında ilginç bir detay ortaya çıkıyor: Uçağın dikey kanadı fotoğrafta görülmüyor. Ekip, uçağın arka basınç perdesini dağın eteklerinde buluyor ve incelemeye alıyor. Yapılan incelemede, basınç bölgesinde metal yorgunluğu tespit ediliyor.
Araştırmacılar bunun nedenini anlamak için uçağın geçmişini inceliyorlar. İncelemeler sonucunda 1978'de uçağın iniş sırasında burnunu fazla kaldırması sonucu kuyruk ve arka basınç bölmesinde hasarın meydana geldiği tespit ediliyor. Bu hasar, 7 yıl önce yapılan hatalı bir tamirle onarılmış. Matematiksel hesaplamalara göre, yanlış tamir edilen parça 11.000 kullanımdan sonra hata verecekti, ancak uçak tamirden sonra tam 12.319 kez iniş ve kalkış yapmıştı.
Uçağın kabininde bir yolcu tarafından çekilen fotoğraf. Kazada kameraman dahil bu fotoğraftaki herkes hayatını kaybetti. (Orijinal fotoğrafçı bilinmiyor) .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
Bu hatalı onarım da uçağın arka basınç bölmesinin patlamasına neden oldu ve basınç bölmesine giren hava, ikinci bir patlamayla uçağın dikey kanadını koparttı.
Ancak asıl felaket, patlamada zarar gören hidrolik sistemlerin uçağın kontrolünü kaybettirmesiydi. Japan Airlines, olaydan sonra güvenini oldukça yitirdi ve müşteri kaybetmeye başladı. Sorumluluğu üstlenmemelerine rağmen de kazada hayatını kaybedenlerin yakınlarına "taziye parası" olarak para ödedi. JAL Başkanı Yasumoto Takagi istifa ederken şirket adına çalışan bir bakım personelinin de özür dilemek maksadıyla "intihar" ettiği öğrenildi.
Bir bakım hatasından dolayı 520 kişi hayatını kaybetti ve en büyük facialarından biri olarak hafızalara kazındı.
Kaynaklar: Britannica, BBC, Medium