2022 yılı, borsanın ve borsaya yeni açılan şirketlerin yılı oldu. Bu konuda hiç şüphe yok. Bazı şirketler halka arz fiyatının ardından 9 aydan kısa sürede 16 katı piyasa değerine çıkarken, bazı şirketler ise borsa ortalaması kadar bile kazanamadı. 2023’te ise 30’a yakın şirket gong çalmak için bekliyor. Yine doğru halka arza katılanı yüksek getiri, yanlış hisseyi seçeni ise hüsran bekliyor.Ekonomim com.'dan Barış Erkaya' nın konu ile ilgili yazısı şu şekilde:
Sıradan bir yılda Borsa İstanbul ve sermaye piyasası üst kurumları, zaten kısıtlı olan hisse senedi talebini bölmemek için yapılan halka arz başvurularını geniş zaman dilimlerine yayardı. Zaten eğer yıl sıradansa, sektör için büyük beklentiler oluşmamış ve o sektöre yönelik hisselerde hızlı bir değer artışı beklenmiyorsa şirketlerin halka arz başvuruları da çok fazla gelmezdi. Fakat 2022, değerlenme açısından Borsa İstanbul tarihine geçecek bir yıl olduğu gibi halka arz yarışı açısından da bereketli yıllardan biri oldu. Bunun en önemli sebebi de kuşkusuz reel getiri arayan yatırımcıların hisse senedi piyasasına hücumuydu. Yani denklemde talep tarafında hiç bitmeyen bir artış yaşandı. Hala da yaşanmaya devam ediyor. 31 Aralık 2021’de 2.37 milyon olan Hisse senedi yatırımcı sayısı 10 Aralık 2022 itibariyle 3.4 milyon. Yani sırf 2022’de şu ana kadar 1 milyon 30 bin yeni yatırımcı, parasının satın alma gücünü koruyabilmek veya artırabilmek için bir şirkete borsa üzerinden ortak olmaya karar verdi.
35 şirketin halka arzı gerçekleşti
Yine 2022’de bugüne kadar borsada halka arzı gerçekleşen şirket sayısı ise 35. Yani çok kaba bir hesapla her bir halka arza ortalama 29 bin yeni yatırımcı düştü. 35 halka arzda yaklaşık 1 milyar 540 milyon adet hisse piyasadan 15 milyar TL civarında para çekti. Bu da demek oluyor ki her bir yatırımcı başına çektiği ortalama sermaye yine kaba bir hesapla 4 bin 411 TL oldu.
Bu halka arzların bazıları çok çok iyi piyasa koşullarında, bazıları ise şanssız bir şekilde düzeltme dönemlerine denk geldi. Ayrıca halka arzlarda yatırımcıların geleceği parlak sektör ve şirket ayrımlarını çok çok iyi yaptığını da gördük. Çünkü bazı geleneksel sektör şirketlerinin halka arzlarında halka arz sonrası hisse getiri performansları çok sınırlı kalırken özellikle yenilenebilir enerji veya özellikli (sektörünü domine edebilen) şirketlerin hisse senetlerinde halka arz sonrasında akıl almaz getirilerin oluştuğu görüldü. Öte yandan küresel gelişmelerden konjonktürel olarak etkilenen sektörlerdeki şirketlerin halka arz sonrası performanslarının sınırlı kaldığı görüldü. Fakat burada hemen bir dipnot düşmek lazım, şu sıralar kulak arkası edilen sektörlerinin Türkiye’nin lokomotif sanayiinde hatrı sayılır şirketler olması nedeniyle bugünün değersizlerinin geleceğin yıldızları olma ihtimaline de dikkat çekiliyor. Yeter ki uzun vadeli yatırımcı sabrı gösterilebilsin.
Halka arz sonrası 16 katına çıkan var
Getiri sıralamasına bakıldığında halka arzı sonrası en yüksek getiriyi sağlayan hisse İmaş Makine oldu. Şirket halka arzından bugüne yüzde 1599 getiri sağladı. Onu Mart’taki halka arzından bu yana yüzde 1540 getiri sağlayan Smart Güneş Enerjisi Teknolojileri izledi. Hidropar yüzde 709’luk, Hun Yenilenebilir Enerji yüzde 604’lük, Pardus GSYO yüzde 476’lık halka arz sonrası getirisiyle onları takip eden diğer hisseler oldu. Elbette burada dikkat edilmesi gereken nokta bazı halka arzlar çok kısa süre önce gerçekleşmişken bazıları yılın ilk aylarında yapılmış durumda. Dolayısıyla aradaki zaman farkını da göz önüne alıp değerlendirme yapmak şart. Böyle bakıldığında henüz kasımda halka arz edilmiş olmasına rağmen yüzde 336 getiri sağlayan Alfa Solar Enerji de yüksek performans sergileyenler arasında sayılabilir.
Yüksek performans sergileyemeyenler
Yılın ilk çeyreğine yakın halka arz edilmesine karşılık nispeten daha düşük getiri sağlayanlar ise BMS Birleşik Metal, Ensari Deri, Gür-Sel Taşımacılık, Sun Tekstil, Hitit Bilgisayar gibi şirketler oldu. Fakat yeniden altını çizmekte fayda var. 2023 bambaşka bir global trende gebe olabilir. Bu da bugün çok ilgi gösterilmeyen şirketlerin gelecek yıllarda yıldız oyunculara dönüşmesine neden olabilir. Elbette gelişmelerin doğru analiz edilebilmesi kaydıyla.
2023’te halka arz gündemi
En az 2022’dekiler kadar ilginç şirketlerin halka arzıyla karşılaşabiliriz. 2022’nin son günleri için Ahlatcı Doğal Gaz ve Tera Yatırım tamamlanması beklenenler. 2022’nin son günlerinde bekleyen halka arzlardan sürpriz olarak süreci hızlandıranlar çıkabilir. 2023 ile birlikte ise borsanın yeni şirketleri arasına başka dev şirketler de katılabilir.
2023’te halka arzı beklenen şirketler
2022’de olduğu gibi 2023’te de küresel trendleri iyi takip edenler halka arzlarda yüksek getirilere daha yaklaşanlar olacak gibi görünüyor. Yine enerji şirketleri, savunma ve uzay teknolojileri, gıda, bilişim, demirçelik, sağlık, turizm, tekstil ve yeni teknoloji alanlarından şirketleri halka arz için sıra bekleyenler arasında. Bu şirketlerin halka arzının 2022’ye benzeyip benzemeyeceğini belirleyecek en önemli kriter ise kuşkusuz yeni yatırımcı girişinin devam edip etmeyeceği olacak. Bunda ise alterantif piyasalardaki getiriler belirleyici. Eğer yeni yatırımcı girişi sürmezse halka arzların piyasadaki mevcut talebi bölebileceğini unutmamak gerekiyor.
BEKLENEN HALKA ARZLAR
* SMM Tekstil A.Ş.* HDM Çelik Boru San. ve Tic. A.Ş.* Forte Bilgi İletişim Teknolojileri ve Savunma Sanayi A.Ş.* Grainturk Tarım A.Ş.* Bülbüloğlu Vinç San. ve Tic. A.Ş.* Astor Enerji A.Ş.* EYG Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.* Europower Enerji ve Otomasyon Teknolojileri San. Tic. A.Ş.* SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri A.Ş.* Söke Değirmencilik San. ve Tic. A.Ş.* Maçkolik İnternet Hizmetleri Tic. A.Ş.* Çavuşoğlu Demir Çelik Geri Dönüşüm San. Tic. A.Ş.* Tezkim Tarımsal Kimya San. ve Tic. A.Ş.* Oncosem Onkolojik Sistemler San. ve Tic. A.Ş.* Tapdi Oksijen Özel Sağlık ve Eğitim Hizmetleri San. Tic. A.Ş.* Kaymet Metal İmalat San. ve Tic. A.Ş.* Kıraç Galvaniz San. ve Tic. A.Ş.* Netcad Yazılım A.Ş.* Göknur Gıda Maddeleri Enerji İmalat İthalat İhracat Tic. ve San. A.Ş.* Mikro Yazılımevi Yazılım Hizmetleri Bilgisayar San. ve Tic. A.Ş.* OutMedya İletişim A.Ş.* Destek Finans Faktoring A.Ş.* Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.* Akfen Yenilenebilir Enerji A.Ş.* IBS Isıtma Soğutma Havalandırma Taahhüt San. ve Tic. A.Ş.* Güllük Mandalya Turizm Liman İşletmeleri A.Ş.* Sümer Faktoring A.Ş.* Omega Elektrik Pano A.Ş.* Doğuş Planet Elektronik Ticaret ve Bilişim Hizmetleri A.Ş.