İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, "Bir elimizde bavulumuz, diğer elimizde üretmekte olduğumuz ürünlerin numuneleriyle dünyanın farklı farklı ülkelerini, karış karış gezdik. Ülke çeşitliliği en fazla olan birliklerden bir tanesiyiz. Şu anda yaklaşık 200 ülkeye aktif ihracat gerçekleştirmekteyiz." dedi.
Basın buluşmasında konuşan Taycı, navlun fiyatları, ekipman desteği ve finansal destek ile 2023 yılında sektör ihracatının 15 milyar dolarlık seviyeye gelebileceğini söyledi.
2023'te yüzde 30'luk bir artışla 15 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmak için otoriteden rekabetçi kur, finansmana daha kolay erişim, navlun fiyatları ve ekipman desteği talep ettiklerini belirten Taycı fuarlar, satın alma heyetleri, yurt dışında yayınlanan Türk dizilerinde yerli ürün tanıtımı, yaşanan mevzuatsal sıkıntılar ve problemlerin çözümleriyle ilgili adımlar atarak Türkiye’nin 100’üncü yılında ihracatta rekorlar kırabileceklerini belirtti.
Kurun, uzun zamandan beri sabit olmasının ve TL maliyetlerindeki artışın ciddi sorun teşkil ettiğini ifade eden Taycı, maliyetlerin kurtarılabilmesi için kurun enflasyon oranında artması gerektiğini de aktardı.
Taycı, geçen yılın ilk yarısında özellikle lojistik ve tedarikte ciddi sıkıntılar yaşandığını dile getirerek, ikinci yarı itibarıyla navlun fiyatları, muhtelif üretim, tedarik zorluklarının etkisiyle ihracatı azalan yakın coğrafyadaki birçok ülkenin yönünü Türkiye'ye çevirdiğini ve bunun da bir fırsat olduğunu anlattı.
2022 yılının zor bir yıl olduğunu, salgınla başlayan küresel gıda krizinin iki kritik tarım ülkesi olan Rusya-Ukrayna savaşıyla daha da derinleştiğini vurgulayan Taycı, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Özellikle tedarik zincirlerindeki bozulma, maliyet artışları, küresel enflasyonun etkisiyle artan fiyatlar da sektörü zora soktu. Türk hububat sektörü, küresel kriz yaşanırken iç talebi karşılamakla birlikte ihracatta yukarı yönlü ivmesini 2022 yılı boyunca devam ettirdi. Sayın Cumhurbaşkanımızın ve diplomatlarımızın yapmış olduğu girişimlerle açılan Tahıl Koridoru sayesinde Ukrayna'nın tahıl ve hububat ürünlerinin dünyaya açılan köprüsü vaziyetinde çok önemli bir göreve, bir misyona girdik. Bu hem Türkiye adına hem de dünyada insanlık adına çok önemli bir işti. Türkiye burada dünyaya öncülük yaptı. 2022 yılı itibarıyla 15 milyon tonun üzerinde tahıl ve hububat ürünleri, bu koridor üzerinden dünya pazarlarına arz edildi."
200 ÜLKEYE AKTİF İHRACAT
Taycı, savaş nedeniyle enerji fiyatlarında yaşanan artışlardan dolayı maliyetlerin kontrolünde zorlandıklarını bildirerek, "Sorunlarımızın problemlerimizin neler olduğunu tespit edip otoriteye bunları dilimiz döndüğünce anlatmaya çalıştık. Birlikte çözüm üretmeye çalıştık. Bir elimizde bavulumuz, diğer elimizde üretmekte olduğumuz ürünlerin numuneleriyle dünyanın farklı farklı ülkelerini, karış karış gezdik. Ülke çeşitliliği en fazla olan birliklerden bir tanesiyiz. Şu anda yaklaşık 200 ülkeye aktif ihracat gerçekleştirmekteyiz.” diye konuştu.
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün en fazla ihracat yaptığı ülkelerin Irak, Suriye, Yemen, İHBİR'in en fazla ihracat yaptığı ülkelerin ise Irak, ABD, İngiltere ve İsrail olduğunu söyleyen Taycı, Türkiye geneli ihracat birim fiyatının 1,36 dolar olduğunu, bunun yanında İHBİR’in birim ihracat değerinin ise 1,80 dolar olduğu belirtti.
İHBİR'de cironun yüzde 80'lik hacmini, üye sayısının yüzde 20'lik bölümünün gerçekleştirdiğini aktaran Taycı şunlara vurgu yaptı:
"Yüzde 20’lik dilimdeki firmalar oldukça büyük hacimli, kamuoyunun tanıdığı firmalar. Ama yüzde 20’lik ciroyu oluşturan, yüzde 80’lik üyelerimiz içerisinde de çok muhteşem üretimleri olan fakat yurt dışına tam olarak nasıl mal satacağını bilemeyen; ‘Nereden başlasam, ne yapsam?’ arayışları içerisinde olan, çevremizdeki bir iki tane ülkeye ihracat gerçekleştirmiş, diğer pazarlara nasıl açılacağını tam olarak bilemeyen birçok üyemiz var. İHBİR yönetimi olarak, bu üyelerimizi kendimize hedef belirledik.
2022 yılında bu KOBİ ölçeğindeki firmalara, mevcut devlet teşviklerini, fuar teşviklerini anlatarak, bunlardan faydalandırarak yurt dışında götürebildiğimiz kadar önemli fuarlara dahil ettik. 2023 yılında yine hedefimiz, bugüne kadar bu faaliyetlere hiç katılmamış minimum 200 firmayı da bu aktivitelerin içerisine dahil etmek, onları yurt dışıyla tanıştırmak.”
2023 BUĞDAY STOKLARI YETERLİ DURUMDA
İHBİR Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Şemsettin Memiş de Türkiye’de mevsimsel kuraklık yaşandığını ve herhangi bir ürünün bu durumdan şimdilik zarar görmediğini belirterek, "Arz noktasında herhangi bir sorunumuz yok. TMO dahil olmak üzere, lisanslı depoculuk sistemimiz üretici ve tüccarlar dahil hububatta, tahılda ve bakliyat ürünlerinde stoklarımızda yeterince ürün var.
Şu anda stoklarda toplam 20 milyonun üzerinde buğday stoku var. Aslında ilk olarak ekim ayında yapılan, buğday ekimiyle ilgili ilk ihtiyaç olan yağışlar belirli bir miktarda alındı. Dolayısıyla buğdayın ihtiyacı olan yağış sağlandı. Fakat, tabii ki devamında ürünün de gelişebilmesi için yağışa ihtiyaç var. Önümüzde şubat, mart, nisan ayları var. O zamana kadar da inşallah beklediğimiz yağmur ve kar yağar.” şeklinde konuştu.
Memiş, hububat ve bakliyat tarafında fiyatların şu an gayet makul sevilerde olduğunu vurgulayarak, “Fiyat yükselişleri dünyada olduğu gibi Türkiye'de de durdu. Şu an artıştan ziyade, kısmi fiyat indirimlerine gidiliyor. İndirimler yavaş yavaş piyasaya yansımaya başladı. Ramazan ayının da yaklaşmasıyla hem iç piyasada hem de ihracat tarafında hareketlilik bekliyoruz. Arz sıkıntısı ya da bir talep sıkıntısı şu anda söz konusu değil.” diyerek sözlerini tamamladı.